Słowem wstępu: Karta Pobytu to nie to samo co Zezwolenie na pobyt czasowy.
Terminy te często idą w parze, ponieważ Karta Pobytu wydawana jest w oparciu o uzyskane zezwolenie na pobyt czasowy. Czy cudzoziemiec może posiadać zezwolenie na pobyt czasowy, nie posiadając jednocześnie karty pobytu? Tak. Sytuacja taka ma miejsce m.in. bezpośrednio po wydaniu decyzji o udzieleniu zezwolenia na pobyt czasowy, w czasie oczekiwania na wydruk Karty Pobytu (dotyczy wszystkich województw za wyjątkiem województwa mazowieckiego, gdzie pozytywna decyzja wydawana jest wraz z Kartą Pobytu). Czy w oparciu o samą decyzję cudzoziemiec może podejmować pracę u pracodawcy wskazanego na decyzji? Oczywiście. Do czasu wydania Karty Pobytu nie może jednak swobodnie podróżować do krajów strefy Schengen nie posiadając np. odpowiedniej wizy.
Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę uprawnia cudzoziemca do pobytu w Polsce i podejmowania pracy na rzecz pracodawcy wskazanego w zezwoleniu, przez okres maksymalnie 3 lat. Aby zezwolenie mogło zostać wydane, cudzoziemiec musi udokumentować cel pobytu w Polsce na okres powyżej 3 miesięcy. Na długość wydanego zezwolenia największy wpływ ma załączona przez cudzoziemca do wniosku umowa z pracodawcą (co do zasady, zezwolenie zostaje wydane na okres do 3 lat, jednak nie dłuższy niż obowiązująca umowa zatrudnienia).
Jak wspomnieliśmy wcześniej, na podstawie decyzji o udzieleniu zezwolenia na pobyt czasowy wydawana jest Karta Pobytu. Jest to dokument potwierdzający tożsamość cudzoziemca, a także jego dokument podróżny. Na podstawie Karty Pobytu cudzoziemiec może poruszać się po Strefie Schengen, a także wjeżdżać do Polski bez okazywania dodatkowych dokumentów. Karta Pobytu pozwalająca cudzoziemcowi na podjęcie pracy, na swoim odwrocie będzie zawierała adnotację „Dostęp do rynku pracy”. Nie oznacza to jednak, że może być to dowolny pracodawca! W przypadku kandydatów obecnych w Polsce posiadających już Kartę Pobytu, należy w pierwszej kolejności zweryfikować treść decyzji oraz artykuł z jakiego cudzoziemcowi udzielone zostało zezwolenie na pobyt czasowy. Cudzoziemcy aplikujący natomiast o tzw. Niebieską Kartę EU z tytułu posiadanych wysokich kwalifikacji, mogą spodziewać się na odwrocie wydanej karty adnotacji: „Niebieska karta EU”.
Wniosek o udzielenie Zezwolenia na pobyt czasowy, niezależnie od podstawy prawnej, można złożyć wyłącznie w trakcie legalnego pobytu w Polsce. Stroną wnioskującą jest sam cudzoziemiec (niezależnie czy do postępowania włączony jest pełnomocnik) i jest on zobowiązany do osobistego złożenia wniosku oraz pozostawienia odcisków linii papilarnych. Zezwolenie na pobyt czasowy wydawane jest przez Urząd Wojewódzki właściwy ze względu na miejsce zamieszkania cudzoziemca. Kluczowe znaczenie ma tu tytuł prawny do lokalu, tj. akt własności, umowa najmu bądź umowa użyczenia lokalu mieszkalnego. Na podstawie adresu, który jest w niej wskazany określić można właściwy miejscowo Urząd.
Pobyt cudzoziemca w Polsce pozostaje przez cały okres toczącej się procedury (również po upływie ważności wizy bądź karty pobytu legalizującej pobyt cudzoziemca w momencie składania wniosku), aż do momentu wydania ostatecznej decyzji. Stempel w paszporcie, potwierdzający złożenie wniosku, wbity na prośbę cudzoziemca nie uprawnia natomiast do podróżowania do innych krajów strefy Schengen. Cudzoziemiec w każdym momencie może wyjechać do kraju swojego pochodzenia, natomiast nie posiadając możliwości powrotu w oparciu o ruch bezwizowy, wizę lub uzyskaną wcześniej kartę pobytu nie może on wrócić do Polski wyłącznie w oparciu o stempel w paszporcie.
Koszt złożenia wniosku o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę to 440 zł, a koszt wydania Karty Pobytu wynosi 100 zł. Na rozpatrzenie sprawy w chwili pisania tego artykułu oczekuje się zależnie od województwa od 2 do 12 miesięcy.
