W ostatnich latach możemy zauważyć znaczny wzrost liczby cudzoziemców przyjeżdżających do Polski – nie tylko w celach turystycznych, ale także zarobkowych. Warunki zatrudniania cudzoziemców różnią się zależności od kraju. W Polsce zatrudnianie cudzoziemców regulowane jest przez prawo krajowe oraz przepisy Unii Europejskiej. Przed podjęciem decyzji o zatrudnieniu cudzoziemca, Pracodawca powinien skonsultować się z lokalnymi organami odpowiedzialnymi za imigrację i zatrudnienie. Może także skorzystać ze wsparcia profesjonalnych pełnomocników zajmujących się wspieraniem w procesach zatrudniania Obcokrajowców.
Co jest potrzebne do zatrudnienia cudzoziemca?
Aby zatrudnić cudzoziemca, pracodawca musi spełnić kilka istotnych warunków. Pracodawca przed zatrudnieniem cudzoziemca musi uzyskać odpowiednie zezwolenie legalizujące jego przyszłą pracę. Do wspomnianych zezwoleń zaliczamy zezwolenia na pracę, oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy oraz powiadomienia o podjęciu pracy przez obywateli Ukrainy.
Zezwolenie na pracę jest dokumentem legalizującym zatrudnienie u właściwego pracodawcy. Zezwolenie na pracę wydawane jest przez Wojewodę właściwego ze względu na siedzibę pracodawcy, a obecnie proces jego uzyskania trwa od dwóch do trzech miesięcy. W niektórych przypadkach konieczne jest także uzyskanie Informacji Starosty, która polega na badaniu rynku pracy w celu sprawdzenia dostępności pracowników na lokalnym rynku. Zezwolenie na pracę zawiera najistotniejsze informacje dotyczące pracodawcy oraz pracownika m.in: ich dane, warunki zatrudnienia oraz okres, na jaki udzielone jest zezwolenie.
Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy jest uproszczoną formą zezwolenia na pracę mającą zastosowanie do obywateli Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii oraz Ukrainy. Dokument ten, podobnie jak standardowe zezwolenie na pracę zawiera dane pracodawcy oraz pracownika.
Powiadomienie o podjęciu pracy przez Obywatela Ukrainy dotyczy cudzoziemców, których wjazd do Polski nastąpił po 24 lutego 2022 roku, a ze względu na zagwarantowaną ochronę czasową ich pobyt na terytorium RP pozostaje legalny co do zasady do 4 marca 2024 roku. Zatrudnienie takiego obywatela można zalegalizować wyłącznie na podstawie powiadomienia o podjęciu pracy, jest ono darmowe i należy złożyć je przez portal praca.gov.pl w ciągu 14 dni od zatrudnienia Obywatela Ukrainy.
Możliwość legalnego zatrudnienia cudzoziemca bez uzyskiwania dodatkowego dokumentu legalizującego pracę daje posiadanie przez niego wizy Poland Business Harbour. Jest to program dotyczący m.in obywateli Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi oraz Mołdawii, w przypadku których istnieje możliwość uzyskania wizy w uproszczonej procedurze. Uzyskanie wizy PBH jest możliwe wyłącznie w przypadku, gdy cudzoziemiec jest specjalistą z działu IT oraz posiada dokument potwierdzający jego wykształcenie lub doświadczenie w tym zakresie. Obecnie program Poland Business Harbour jest zawieszony i pracodawcy nie mogą skorzystać z tej ścieżki zatrudnienia.
Jakie przepisy prawa pracy stosować zatrudniając cudzoziemca?
- Pracodawca, planując zatrudnić cudzoziemca, musi zwrócić szczególną uwagę na to, aby warunki podjęcia pracy były zgodne z przepisami Kodeksu pracy.
- Umowa, na podstawie której zostaje zawarty stosunek pracy, w przypadku gdy jest to umowa o pracę, musi być zgodna z przepisami regulującymi polskie prawo pracy. Powinna ona określać m.in. wynagrodzenie, miejsce pracy oraz czas pracy.
- Pracodawca zatrudniający obcokrajowca zobowiązany jest do przestrzegania określonego czasu pracy, a także przerw oraz zapisów dotyczących pracy nadgodzinowej. Wynagrodzenie proponowane Cudzoziemcowi nie może być niższe niż aktualnie określone jako najniższe krajowe wynagrodzenie.
- Pracodawca zobowiązany jest także do zapewnienia warunków pracy zgodnych z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy. cudzoziemiec ma prawo do zapewnienia mu ubezpieczenia zdrowotnego i społecznego, gwarantowanego przepisami prawa. Odprowadzanie składek za wyżej wspomniane ubezpieczenia leży w obowiązkach pracodawcy, jako płatnika składek.
- Dodatkowo pracodawca, aby kontrolować legalność zatrudnienia cudzoziemca, musi gromadzić i utrzymywać kompletną dokumentację związaną z zatrudnieniem m.in. umowy o pracę, korespondencja z organami imigracyjnymi.
Jak legalnie zatrudnić cudzoziemca?
Istotną kwestią, o której należy pamiętać w przypadku zatrudniania obcokrajowca to fakt, aby jego pobyt na terytorium Polski był legalny. Dodatkowo cudzoziemiec musi posiadać dokument upoważniający do podjęcia legalnego zatrudnienia.
W aktach prawnych regulujących zatrudnienie cudzoziemców istnieje szereg przypadków, w których obcokrajowiec uprawniony jest do podjęcia zatrudnienia bez uzyskiwania zezwolenia na pracę. Dotyczy to m.in. sytuacji, w której cudzoziemiec posiada status absolwenta studiów stacjonarnych na polskiej uczelni, posiada zezwolenie na pobyt stały lub jest objęty statusem uchodźcy nadanym w Rzeczpospolitej Polskiej
Pracodawca, zatrudniając cudzoziemca musi pamiętać o tym, aby umowa, na podstawie której został zawarty stosunek pracy była zgodna z aktualnymi przepisami. Dodatkowo należy pamiętać o tym, że obcokrajowiec musi być objęty ubezpieczeniem zdrowotnym.
Szereg wymogów, które należy spełnić, aby legalnie zatrudnić cudzoziemca, mogą na pierwszy rzut oka wydawać się trudne do spełnienia. Korzystając jednak z usług firm z branży prawnej, zajmującej się legalizacją pracy oraz pobytu cudzoziemców w Polsce, wszystkie procedury przebiegają sprawnie.
Mobirel, jako dostawca usług prawnych z działu szeroko pojętego prawa imigracyjnego świadczy kompleksową pomoc w uzyskaniu wszelkich niezbędnych dokumentów legalizujących zatrudnienie cudzoziemców na obszarze całej Polski.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach;
- Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach na rynku pracy;